ഇന്ത്യന്‍ സ്വാതന്ത്ര്യസമര ചരിത്രത്തില്‍ സ്വന്തം ജനതയുടെ അവകാശങ്ങള്‍ക്കായി പോരാടിയ ധീരനായ ഗോത്രവര്‍ഗ്ഗ നേതാവ് ഭഗവാന്‍ ബിര്‍സാ മുണ്ടയുടെ 150-ാം ജന്മവാര്‍ഷികമാണ് ഇന്ന്. 2025 നവംബര്‍ 15, ‘ജന്‍ജാതിയ ഗൗരവ് ദിവസ്’ (ആദിവാസി അഭിമാന ദിനം) ആയി ആചരിക്കുമ്പോള്‍, രാജ്യം ഈ വിപ്ലവകാരിക്ക് ആദരാഞ്ജലികള്‍ അര്‍പ്പിക്കുന്നു. ആദിവാസി സമൂഹത്തിന്റെ ഇടയില്‍ ‘ധര്‍ത്തി ആബ’ (ഭൂമിയുടെ പിതാവ്) എന്നറിയപ്പെടുന്ന ബിര്‍സാ മുണ്ടയുടെ ജീവിതം കേവലം 25 വര്‍ഷം മാത്രമായിരുന്നുവെങ്കിലും, ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണകൂടത്തിന് എതിരെ അദ്ദേഹം നടത്തിയ പോരാട്ടം ഇന്ത്യന്‍ ചരിത്രത്തില്‍ മായാത്ത ഒരധ്യായമാണ്.
1875 നവംബര്‍ 15 ന് ഇന്നത്തെ ജാര്‍ഖണ്ഡിലെ ഉള്‍ഹാത്തുവില്‍ ജനിച്ച ബിര്‍സാ മുണ്ട, ചെറുപ്പത്തില്‍ തന്നെ ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണകൂടം, ജമീന്ദാര്‍മാര്‍, വനംവകുപ്പ് ഉദ്യോഗസ്ഥര്‍ എന്നിവര്‍ ഗോത്രവര്‍ഗ്ഗ സമൂഹത്തെ ചൂഷണം ചെയ്യുന്നതിനെതിരെ പ്രതിഷേധിച്ചു. വിദ്യാഭ്യാസം ലഭിച്ചിരുന്ന അദ്ദേഹം, തന്റെ ജനതയുടെ സാമൂഹികവും മതപരവുമായ ഉന്നമനത്തിനായി പ്രവര്‍ത്തിച്ചു. അന്ധവിശ്വാസങ്ങള്‍, മദ്യപാനം, മൃഗബലി തുടങ്ങിയ ദുരാചാരങ്ങള്‍ ഉപേക്ഷിക്കാന്‍ ആഹ്വാനം ചെയ്തുകൊണ്ട് അദ്ദേഹം ‘ബിര്‍സൈത്ത്’ എന്ന പുതിയ ഏകദൈവ വിശ്വാസത്തിന് രൂപം നല്‍കി. ആത്മീയ നേതാവെന്ന നിലയില്‍ ജനങ്ങള്‍ക്ക് ഇടയിലുണ്ടായിരുന്ന അദ്ദേഹത്തിന്റെ സ്വാധീനം പിന്നീട് ഒരു വിപ്ലവത്തിന് വഴിയൊരുക്കി.
ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണകൂടം നടപ്പിലാക്കിയ ഭൂമി നിയമങ്ങള്‍ ഗോത്രവര്‍ഗ്ഗക്കാരുടെ പരമ്പരാഗത കൂട്ടായ ഭൂമി കൈവശാവകാശ സമ്പ്രദായമായ ‘ഖൂന്‍കട്ടി’ തകര്‍ത്തു. ഇതിനെതിരെ ബിര്‍സാ മുണ്ടയുടെ നേതൃത്വത്തില്‍ 1899-1900 കാലഘട്ടത്തില്‍ വലിയ പ്രക്ഷോഭം പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ടു. ഈ സമരം ‘മുണ്ഡാ ഉലുകുലാന്‍’ (മഹത്തായ കോളിളക്കം) എന്ന പേരിലാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. ഗോത്രവര്‍ഗ്ഗക്കാരുടെ ഭൂമി കൈവശം വെച്ച ജമീന്ദാര്‍മാര്‍ക്കും ബ്രിട്ടീഷ് നിയമങ്ങള്‍ക്കും എതിരെയായിരുന്നു ഈ പോരാട്ടം. സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനും ഭൂമിക്കും വേണ്ടി പോരാടിയ അദ്ദേഹം, ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യത്തിന് വലിയ വെല്ലുവിളിയാണ് ഉയര്‍ത്തിയത്.
ഈ പ്രക്ഷോഭത്തിന്റെ ഭാഗമായി ബ്രിട്ടീഷ് അധികാരികള്‍ അദ്ദേഹത്തെ അറസ്റ്റ് ചെയ്തു. 1900-ല്‍, കേവലം 25-ാം വയസ്സില്‍ റാഞ്ചി ജയിലില്‍ വെച്ച് കോളറ ബാധിച്ചതിനെ തുടര്‍ന്ന് അദ്ദേഹം മരണപ്പെട്ടു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ അകാലത്തിലുള്ള അന്ത്യം സമരത്തിന് താല്‍ക്കാലികമായി വിരാമമിട്ടെങ്കിലും, ബിര്‍സാ മുണ്ടയുടെ ഓര്‍മ്മകള്‍ ഗോത്രവര്‍ഗ്ഗ സമൂഹത്തിന് അവരുടെ അവകാശങ്ങള്‍ക്കായി പോരാടാന്‍ എന്നും പ്രചോദനമായി. ജ്ഞാനപീഠം ജേതാവായ മഹാശ്വേതാ ദേവിയുടെ വിഖ്യാത നോവലായ ‘ആരണ്യേ അധികാര്‍’ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജീവിതത്തെ ആസ്പദമാക്കിയുള്ളതാണ്. ഇന്ത്യന്‍ പാര്‍ലമെന്റിന്റെ സെന്‍ട്രല്‍ ഹാളില്‍ ഛായാചിത്രം സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ട അപൂര്‍വ്വം ഗോത്രവര്‍ഗ്ഗ നേതാക്കളില്‍ ഒരാളാണ് ബിര്‍സാ മുണ്ട.
ഈ മഹാനായ നേതാവിന്റെ 150-ാം ജന്മവാര്‍ഷികം രാജ്യമൊട്ടാകെ ‘ജന്‍ജാതിയ ഗൗരവ് ദിവസ്’ ആയി വിപുലമായ പരിപാടികളോടെ ആചരിക്കും. ഗോത്രവര്‍ഗ്ഗ സമൂഹത്തിന്റെ ഉന്നമനം ലക്ഷ്യമിട്ടുള്ള നിരവധി പദ്ധതികളും ഈ അവസരത്തില്‍ കേന്ദ്ര-സംസ്ഥാന സര്‍ക്കാരുകള്‍ പ്രഖ്യാപിക്കും. ബിര്‍സാ മുണ്ടയുടെ ത്യാഗം ഓരോ ഭാരതീയനും എന്നും അഭിമാനവും ഊര്‍ജ്ജവുമാണ്.
